Lekensamenvatting onderzoek E.Harding, UMCG
Vocale en muzikale emotieperceptie, discriminatie van stemsignalen en kwaliteit van leven bij gebruikers van cochleaire implantaten met en zonder akoestisch gehoor.
Ellie Harding, Postdoctoral researcher Dept. of Otorhinolaryngology / University Medical Center Groningen, schreef een lekensamenvatting.
Deze studie heeft tot doel een uitgebreid beeld te geven van auditieve emotieperceptie bij gebruikers van een cochleair implantaat (CI) door emotiecategorisatie te onderzoeken in zowel vocaal (pseudo-spraak) als muzikaal domein en hoe individuele verschillen in restakoestisch gehoor, gevoeligheid voor stemsignalen (stemhoogte, lengte van het stemkanaal) en kwaliteit van leven (QoL) kunnen worden geassocieerd met vocale emotieperceptie
Hoe ervaren mensen met een cochleair implantaat emoties in spraak en muziek?
Mensen met een cochleair implantaat (CI) kunnen geluid waarnemen, maar hoe goed herkennen ze emoties in stemmen en muziek? In deze studie onderzochten we in het UMCG hoe CI-gebruikers emotionele klanken herkennen in zowel spraakachtige geluiden als muziek. Daarnaast keken we naar individuele verschillen: heeft het restgehoor invloed op deze waarneming? Speelt de gevoeligheid voor stemkenmerken, zoals toonhoogte en stemklank, een rol? En heeft de kwaliteit van leven (QoL) hier iets mee te maken?
We testten 28 volwassen CI-gebruikers, met en zonder restgehoor. De resultaten lieten zien dat de vaardigheid om emoties te herkennen per persoon sterk verschilde. Wel was er een duidelijke samenhang: als iemand emoties goed herkende in spraakachtige geluiden, deed diegene dat vaak ook goed in muziek. Onze interpretatie hiervan is dat onder CI dragers, het brein emoties op een vergelijkbare manier zou kunnen verwerken in beide vormen van geluid.
Een belangrijk resultaat was dat CI-gebruikers met restgehoor emoties in muziek beter herkenden dan degenen zonder restgehoor. Opvallend genoeg bleek de waarneming van stemtoon (pitch) geen sterke rol te spelen bij het herkennen van emoties, maar de waarneming van stemklank (vocale tractlengte) wél. Ook ontdekten we dat mensen die beter scoorden op spraakproductie binnen hun kwaliteit-van-leven vragenlijst, emoties beter herkenden in spraak.
Samengevat laat deze studie zien dat het herkennen van emoties in geluid een uitdaging kan zijn voor sommige CI-gebruikers. Dit kan komen doordat emotionele kenmerken in geluid minder goed worden doorgegeven via een CI. Gelukkig biedt dit ook kansen: door training of revalidatie gericht op deze emotionele klanken zou het herkennen van emoties in spraak en muziek mogelijk samen verbeterd kunnen worden.
Het volledige (Engelstalige) document over het onderzoek is hier te vinden.
